0
0
Centrum Kynologiczne Canid

Centrum Kynologiczne Canid

Nosework - Kurs online

Nosework - Kurs online

czytaj więcej
Psychologia dla behawiorystów i trenerów

Psychologia dla behawiorystów i trenerów

czytaj więcej

Lateralizacja sensoryczna i motoryczna w odniesieniu do zachowania psów. cz. II

13 październik 2016

Tekst stanowi elementy rozdziału książki Juliane Kaminski, Sarah Marshall-Pescini, The Social Dog: Behavior and Cognition.

Prawo i lewo w psim świecie: odpowiedź na bodźce wizualne

U psów, aktywność prawej półkuli mózgu przeważa w trakcie przetwarzania negatywnych emocji związanych np. ze spostrzeżeniem zagrażającej sytuacji. Aktywność ta odzwierciedla się w asymetrycznym odwracaniem głowy w odpowiedzi na dwuwymiarowe (2D) bodźce wizualne.

Ponieważ u psów występuje duża różnorodność ras, mają różną wielkość i kształt głowy, proporcja krzyżowania włókien w nerwie wzrokowym wynosi 75% (Fogle, 1992), zatem większa część bodźców dochodzących z jednego oka trafia do przeciwnej części mózgu (i tak struktury nerwowe ulokowane po prawej stronie psiego mózgu są pobudzane przez impulsy pochodzące z lewego pola widzenia i vice versa). W badaniach, jedzącemu psu, po prawej i lewej stronie widzenia, na oświetlonych panelach prezentowano narysowaną sylwetkę różnych zwierząt. Kiedy na ekranach pojawiały się zagrażające stymulacje np. sylwetka węża, psy odwracały głowy w lewo, co potwierdza dominującą role prawej półkuli w analizie strachu (sylwetka węża wydaje się być bodźcem alarmowym dla większości ssaków Lobue & DeLoache, 2008). Jednak co interesujące dominująca rola prawej półkuli związana z wyrażaniem intensywnych emocji obejmuje również agresję. Psy odwracały głowę w lewo kiedy na ekranie pojawiała się sylwetka grożącego kota (łukowato wygięty grzbiet i sterczący ogon).

Kiedy bodziec prezentowany był symultanicznie w prawym i lewym polu widzenia (binokularna prezentacja), psy wykazywały krótszą latencję reakcji i dłuższą latencję wznowienia jedzenia kiedy obracały głowę w lewo, niż w prawo (wówczas kiedy ich prawa półkula była obciążona). Jeśli jednak bodziec prezentowany był tylko po jednej stronie pola widzenia (monokularna prezentacja) zaobserwowano większe reakcje wobec bodźców pojawiających się w lewym polu widzenia (prawa półkula) i to niezależnie od typu stymulacji. Wszystkie te wyniki są zgodne z rezultatami wcześniejszych badań świadczących o tym, że prawo półkulowe wyjście współczulnej osi obwodowego układu nerwowego wydaje się być wydajniejsze, skuteczniejsze (Wittling, 1995).

Istnieją dowody, że u psów, u ludzi jak również u kotów oś współczulna wychodząca z prawej półkuli do najważniejszych organów kontrolujących reakcje "walki i ucieczki" np. serce, jest zdecydowanie bardziej efektywna (Wittling, 1995; Wittling i inni, 1998).

Wiedza ta ma oczywiste i użyteczne przełożenie nie tylko dla dobrostanu psów np. wybieranie najlepszej strategii zbliżania się z określonej strony do potencjalnie stresującej sytuacji, takie jak badanie weterynaryjne, czy w trakcie treningów (np. psów przewodników, psów do pracy w dogoterapii itp.), ale ważne jest również dla dokładnego zrozumienia społecznej komunikacji między psami, np. obserwując stronę, po której psy podchodzą do siebie. Jest to temat, który zasługuje, aby stać się przedmiotem badań realizowanych przykładowo wśród pół dzikich psów, gdzie można by obserwować czy psy wybierają którąś ze stron zbliżając się do siebie i czy ma to jakiś związek ze społeczną hierarchią w grupie.


Inną techniką szeroko wykorzystywaną w badaniach lateralizacji wizualnej u wielu gatunków zwierząt jest test omijania przeszkody (detour test) (ptaki: Vallortigara i inni 1999; ryby: Bisazza i inni 1998). Zakłada się, że decyzja czy ominąć przeszkodę z prawej bądź lewej strony odzwierciedla preferencję skupiania wzroku przez kontratelarne oko (np. omijanie przeszkody z lewej strony -> używane prawe oko; ominięcie z prawej -> używane lewe oko). Przez lata badacze analizowali użycie oka i zmiany użycia oka, które odzwierciedlają różną aktywność półkul mózgowych, zależną od właściwości bodźca takich jak stopień nowości i atrakcyjności (Vallortigara i inni 1999; Vallortigara, 2000). W badaniach odkryto, że psy skręcające w lewo potrzebują mniej czasu żeby ominąć przeszkodę odgradzającą ich od pozoranta, niż psy omijające przeszkodę z prawej strony. Ponieważ w tym eksperymencie atak łowiecki jest bardzo istotny bo motywuje psa do osiągnięcia celu, założyliśmy że najbardziej logicznym wyjaśnieniem krótszej latencji rozwiązania zadania obserwowanej u psów skręcających w lewo (prawe pole widzenia) w porównaniu do psów skręcających w prawo (lewe pole widzenia) jest związany ze specjalizacją lewej półkuli w kontroli ataku łowieckiego.

 

Tłumaczenie: Ewelina Włodarczyk
Red.: Magdalena Grabowska 

powrót do listy

Publikacje i porady

Formularz zgłoszeniowy

Formularz zgłoszeniowy
Chcesz zapisać się na kurs? Wypełnij formularz zgłoszeniowy!
wypełnij formularz

Centrum szkolenia psów

W naszej szkole nauczanie oparte jest na współczesnej wiedzy z zakresu etologii, psychologii zwierząt, teorii uczenia się, a podstawowym założeniem jest nauka właścicieli ,aby sami jak najlepiej mogli uczyć swoje psy.

Zapisz się i bądź na bieżąco!

Kudłaty ArtHusseZamerdaniZoosfera